Insulinooporność – podstawowe informacje

Autor: Paulina Korol 28 października 2020 5 min czytania

Nadmierna masa ciała prowadzi do otyłości, skutkiem otyłości może być wiele chorób w tym insuliooporność, która zaniedbana doprowadzić może do cukrzycy typu 2. Statystyki co do cukrzycy mówią o tym, że w 2013 roku na cukrzycę chorowało 382 miliony ludzi, a zgodnie z przewidywaniami do 2035 roku, liczba chorych wzrośnie do 592 milionów.

W obecnych czasach żywność otacza nas na każdym kroku, reklamy sieciówek wiszą nad głowami w metrze, tramwaju, autobusie czy na billboardach przy sygnalizacji świetlnej. Dlatego tak ciężko jest im się oprzeć, jednak czy warto narażać swoje zdrowie przez kolejną tłustą kanapkę, czy ciastko oblane czekoladą ?

Zacznijmy od tego czym jest insulinooporność?

Insulinooporność to stan obniżonej wrażliwości tkanek na działanie insuliny, mimo prawidłowego lub podwyższonego stężenia glukozy we krwi. Wobec braku reakcji tkanek na działanie insuliny, której głównym zadaniem jest kontrola stężenia glukozy, wzrasta bądź utrzymuje się również wysokie stężenie tego hormonu. W rezultacie tkanki stają się coraz bardziej oporne na działanie insuliny. Rozwijającej się insulinooporności towarzyszą nie tylko zaburzenia metaboliczne, ale także wiele innych schorzeń, m.in. choroby układu sercowo-naczyniowego, udar mózgu, stłuszczenie wątroby, zespół policystycznych jajników (PCOS), a także choroba Alzheimera.

Insulina jest anabolicznym hormonem białkowym wytwarzanym przez komórki ß trzustki. Jej zadaniem jest regulowanie/obniżanie poziomu cukru we krwi, ale też umożliwienie wnikania cząsteczek glukozy do wnętrza komórek, głównie mięśniowych. Nadmiar glukozy kumulowany jest w komórkach tłuszczowych, gdzie z postaci glikogenu może zamieniać się w energię lub przy nadmiernym spożyciu węglowodanów w tkankę tłuszczową. 

Jeśli poziom glukozy utrzymuje się na wysokim poziomie, komórki stają się niewrażliwe na działanie insuliny, dlatego następuje nadprodukcja. Nadmiar tego hormonu ma niekorzystne konsekwencje dla organizmu, m.in. zwolnienie metabolizmu i w konsekwencji nadwagę. Dlatego spożywanie zbyt dużej ilości pokarmu, w tym o wysokim indeksie glikemicznym, połączone z brakiem aktywności fizycznej, powoduje nadmierne stężenie glukozy we krwi i wy- dzielanie insuliny, a w konsekwencji magazynowanie tłuszczu w organizmie, który wiąże się ze zmniejszeniem wrażliwości komórek na insulinę. 

Zdrowe odżywianie, prawidłowo skomponowane posiłki, wyeliminowanie przetworzonej żywności oraz aktywność fizyczna może znacznie wpłynąć na poprawę zdrowia oraz może zapobiec wystąpieniu chorób cywilizacyjnych w przyszłości.

W insulinooporności należy wprowadzić kilka zmian aby korzyści z diety były jak największe, do tych zmian należy:

1. Regularne spożywanie posiłków – w miarę możliwości codziennie o podobnych porach – w diecie ważna jest regularność, gdzie poziom glukozy i insuliny jest utrzymywany na względnie stałym poziomie. Dłuższe przerwy powodują większy głód którego następstwem jest objadania się i większy tzw. wyrzut insuliny. 
2. Aktywność fizyczna – tak jak mówi się o tym codziennie w tym wypadku temat ten jest wręcz niezbędny do leczenia tej choroby. Tak jak wszystko należy wprowadzać stopniowo tak samo jest z aktywnością fizyczną. Zamiast windy wybierz schody, jeśli jeździsz autobusem wysiądź przystanek wcześniej i przejdź się pieszo do punktu docelowego. Może ta rada jest kontrowersyjna, ale na pewno się sprawdzi – zaadoptuj pieska z którym codziennie będziesz musiała/musiał wychodzić kilka razy dziennie na spacer. 
3. Mniej stresu – stres jest czynnikiem często wspominanym jako bodziec przyczyniający się do chorób sercowo-naczyniowych. Stres psychospołeczny powoduje zwiększenie stężenia glukozy we krwi, co skutkuje wzmożeniem wydzielania insuliny przez trzustkę i prowadzi do insulinooporności. Krótkotrwały stres może wpływać na zmniejszenie masy ciała, jednak przewlekły sprzyja zwiększonemu łaknieniu oraz odkładaniu się tkanki tłuszczowej.

Osoby otyłe powinny przykładać szczególną wagę do regularnych badań oraz dążenia do zmniejszenia masy ciała. Dlatego racjonalne żywienie i zmiany zapisane wyżej należy wdrażać stopniowo a nie na raz, gdyż zbyt duże zmiany mogą być przytłaczające i doprowadzić do całkowitej rezygnacji z prób. Nie ważne ile razy spróbujesz, ważne aby któraś próba przyniosła pozytywne efekty.

Jak samemu sprawdzić czy ta choroba nas dotyczy:

Czy często odczuwasz głód nawet po jedzeniu?

Czy masz ochotę na słodkie jedzenie, chleb lub makaron?

Czy czujesz się zły lub zdenerwowany, gdy jesteś głodny?

Czy wszyscy trzęsą się, gdy jesteś głodny?

Czy czujesz się zmęczony przez cały czas?

Czy cierpisz na wysoki poziom cholesterolu lub wysokie ciśnienie krwi?

Czy często jesteś spragniony?

Czy budzisz się w nocy?

Czy wydaje się, że ćwiczenia nie mają większego wpływu na utratę wagi?

Jeśli odpowiedziałaś/odpowiedziałeś twierdząco na wiele z tych pytań, istnieje prawdopodobieństwo, że Twoje problemy wynikają z braku równowagi poziomu cukru we krwi. Czy wiesz na przykład, że Twój organizm może spalać tłuszcz podczas ćwiczeń tylko wtedy, gdy poziom cukru we krwi jest stabilny?

Dlatego aby nie mieć większych wątpliwości zbadaj się !

Bibliografia: